Μουσικό ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο

Η μουσική του χτες και του σήμερα, τα διάφορα μουσικά όργανα, τα μουσικά παραμύθια

Ελένη Φραγκάκη, Ασπασία Τσάλη, Καλλιόπη Δετοράκη, Αικατερίνη Καμηλάκη
(ΠΕ60 ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ - eleni976@hotmail.com,, ΠΕ60 ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ -aspasiatsali@yahoo.gr , ΠΕ60 ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ -kalliad@hotmail.gr  , ΠΕ60 ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ -kamilakikat@gmail.com  )
51ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου

ΠΕΡΙΛΗΨΗ


      Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες και αναζητούν πληροφορίες μαζί με τους γονείς τους για τη μουσική τις οποίες παρουσιάζουν στους συμμαθητές τους. Έτσι θα έρθουν σε επαφή με τη μουσική από το παρελθόν μέχρι σήμερα, θα γνωρίσουν τα είδη της μουσικής (ελληνική, ξένη, παραδοσιακή, κλασική, ροκ κλπ), θα δουν μουσικά όργανα και θα προσπαθήσουν να καταλάβουν πώς λειτουργεί το καθένα από αυτά. Θα γίνει κατασκευή μουσικών οργάνων στο σχολείο,  γνωριμία και επεξεργασία μουσικών παραμυθιών και ταινιών. Θα πραγματοποιήσουμε εκπαιδευτικές εκδρομές, επίσης θα έχουμε επισκέψεις μουσικών και καλλιτεχνών στο σχολείο μας, τη μπάντα του δήμου κλπ.


Μουσικό ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο, 51o Νηπιαγωγείο Ηρακλείου from raniad 


ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ  

Χαρά, διασκέδαση, χαλάρωση, μάθηση, ένταση.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

     Σύμφωνα με το συνθέτη Dr Robin Holloway, η μουσική είναι σαν ένα υγρό που ρέει ανάμεσα στη μελέτη της γλώσσας, της λογοτεχνίας και των άλλων τεχνών, της ιστορίας και των φυσικών επιστημών, τις οποίες συνδέει με τον εξωτερικό κόσμο των συναισθημάτων και των σχέσεων και με τον εσωτερικό κόσμο της φαντασίας. Η μουσική είναι τέχνη, χαρά και δημιουργία, άρα είναι και πολιτισμός. Ως γνωστικό αντικείμενο, η μουσική  διδάσκεται στο νηπιαγωγείο και σκοπεύει στην καλλιέργεια της αισθητικής ικανότητας και ευαισθησίας, στην ανάπτυξη της κατανόησης και απόλαυσης της και στην απελευθέρωση των δημιουργικών δυνατοτήτων των παιδιών.
Η μουσική είναι αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας, αποτελεί σημαντικό στοιχείο κάθε κουλτούρας και εξυπηρετεί διαφορετικές λειτουργίες της καθημερινότητας. Ως μια μοναδική μορφή μη λεκτικής επικοινωνίας, η μουσική έχει τη δύναμη να επιδρά στον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά αισθάνονται, σκέφτονται και δρουν και μπορεί να μεταδώσει ιδέες και συναισθήματα μέσα από επιλεγμένους ήχους και σύμβολα.

ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ

Σκοπός του πολιτιστικού προγράμματος “Μουσική στο χώρο και στο χρόνο” είναι η μουσική ανάπτυξη των παιδιών μέσα από εμπειρίες, οι οποίες εδραιώνουν τις δεξιότητες, τις γνώσεις και τις συμπεριφορές τους έτσι ώστε με την ενεργητική συμμετοχή τους ως ακροατές και εκτελεστές, να επικοινωνούν μέσω της μουσικής και να οικοδομούν μια δημιουργική δια βίου σχέση με αυτή.
Επιμέρους στόχοι:
  • Να γνωρίσουν τη μουσική ως τρόπο έκφρασης και επικοινωνίας
  • Να διακρίνουν διάφορους ήχους και να τους συσχετίζουν με το περιβάλλον από το οποίο προέρχονται
  • Να γνωρίσουν και να εξοικειωθούν με τα μουσικά όργανα της τάξης καθώς και άλλα μουσικά όργανα που είχαν την ευκαιρία να δουν
  • Να κατασκευάσουν μουσικά όργανα
  • Να χρησιμοποιούν τη φωνή τους και να τραγουδούν τραγούδια της ηλικίας τους κ.α.
  • Να ενεργοποιήσουν τη φαντασία και την παρατηρητικότητά τους και να αποτυπώνουν τα ερεθίσματα που δέχονται με τη ζωγραφική

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΕΩΝ



ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Το πολιτιστικό πρόγραμμα για τη μουσική είναι συμβατό με το Α.Π.Σ και με το Δ.Ε.Π.Π.Σ για το λόγο ότι οι δραστηριότητες που έγιναν καθ`όλη τη διάρκειά του σχετίζονται με τις γνωστικές περιοχές: Γλώσσα, Μαθηματικά, Μελέτη Περιβάλλοντος, Τέχνες(Θέατρο, Μουσική, Εικαστικά, Χορός- κίνηση), χρήση Τ.Π.Ε., οι οποίες συμβάλλουν στην ολόπλευρη σωματική, νοητική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών.


ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Ξεκινήσαμε από την αναζήτηση πληροφοριών από τους γονείς και τα παιδιά. Αφού χωρίστηκαν σε ομάδες έφεραν από το σπίτι τους εικόνες αλλά και πληροφορίες για τη μουσική και για τα μουσικά όργανα. Και έτσι άρχισε σιγά σιγά η επεξεργασία.
Θα επιδιώξουμε να “δούμε” τη μουσική μέσα από τις διάφορες μορφές της και τα όργανά επίσης.


Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ
Βλέποντας εικόνες από βιβλία και συζητώντας μιλήσαμε για τους ανθρώπους των σπηλαίων, για το πώς ζούσαν και τι τρόπο είχαν για να παίζουν μουσική. Οι πέτρες και τα ξύλα ήταν τα όργανά τους και οι κραυγές τους ήταν το τραγούδι τους.


Η  ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
Αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με τα διάφορα είδη της μουσικής αρχίζοντας από  την αρχαία Ελλάδα. Μιλήσαμε για του δώδεκα θεούς του Ολύμπου και για το τον αγγελιαφόρο των θεών το φτεροπόδαρο Ερμή ο οποίος ήταν εκείνος που έφτιαξε την πρώτη λύρα τη λεγόμενη “χέλυς”. Ο Ερμής βρήκε μια χελώνα, την έγδαρε, πήρε το καβούκι της και το κάλυψε με δέρμα βοδιού, κάρφωσε δύο ξύλινους βραχίονες στο καβούκι και έναν τρίτο βραχίονα που τους ένωνε μεταξύ τους. Η λύρα είχε εφτά χορδές φτιαγμένες από έντερα προβάτου. Αυτή ήταν η πρώτη λύρα της αρχαιότητας που στη συνέχεια δόθηκε και στους ανθρώπους. Τα παιδιά βλέπουν  εικόνες και ζωγραφίζουν τη δική τους λύρα “χέλυς”.
Με αφορμή το τραγούδι “Τα εννιά κορίτσια” μαθαίνουν το μύθο για το θεό Απόλλωνα και τις εννέα μούσες. Βλέπουν εικόνες και παρατηρούν τη λύρα του και την κατασκευάζουν.  Γίνεται δραματοποίηση του μύθου, χορεύουν, και τραγουδούν όπως οι αρχαίοι Έλληνες.


ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ
Έπειτα αρχίζει μια πρώτη επαφή με τα μουσικά όργανα. Αρχικά, παρατηρούμε τα μουσικά όργανα της τάξης μας, ακούμε τους ήχους τους, μαθαίνουμε να τους αναγνωρίζουμε. Γίνεται ταξινόμηση των μουσικών οργάνων σε πνευστά, κρουστά και έγχορδα.
Στην τάξη μία συνάδελφος φέρνει ένα βιολί και τα παιδιά το βλέπουν και προσπαθούν να παίξουν. Τους δίνονται οι ανάλογες πληροφορίες για την κατασκευή, τις χορδές, τον τρόπο που το κρατάμε   κλπ. Το ίδιο γίνεται και με ένα μεταλλόφωνο και  ανάλογα με το χρώμα που έχουν οι νότες προσπαθούν να παίξουν το “φεγγαράκι μου λαμπρό, φέγγε μου να περπατώ”.
Από το σπίτι τους φέρνουν στο σχολείο ότι μουσικό όργανο έχουν και φτιάχνουν τη δική τους ορχήστρα. Αυτό τα ενθουσιάζει πάρα πολύ με αποτέλεσμα να θέλουν συνεχώς να παίζουν τα μουσικά όργανα όλοι μαζί.
Ακούγοντας το εμβατήριο των κουζινικών “March of the kitchen utensils” τα παιδιά παίζουν μουσική με κουζινικά, κουτάλια, φλιτζανάκια, ποτήρια κατσαρόλες, τρίφτες. Δεν τα χτυπούν απλά, αλλά προσπαθούν να ακολουθήσουν το ρυθμό που εμείς τους δίνουμε.


ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
Η αναφορά στην κλασική μουσική έχει σειρά, τα παιδιά βλέπουν πολλές εικόνες και βίντεο στο διαδραστικό πίνακα του σχολείου για τα μουσικά όργανα, για τη συμφωνική ορχήστρα και για το μαέστρο. Είναι πραγματικά αξιοσημείωτη η θέλησή τους να μάθουν όσο πιο πολλά μπορούν, για το κάθε όργανο, ποιο είναι το όνομά του, τι ήχο βγάζει. Τα συναρπάζει το βιολοντσέλο, το κοντραμπάσο και όλα τα πνευστά. Δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα πιάνο.
Στο διαδραστικό πίνακα παίζουν παιχνίδια όπου προσπαθούν να βρουν ποιο είναι το μουσικό όργανο που άκουσαν και έτσι εξασκούν την ακοή τους και καταφέρνουν τις περισσότερες φορές να έχουν τη σωστή απάντηση.


ΡΟΚ ΜΟΥΣΙΚΗ
Προχωρήσαμε στα μονοπάτια της ροκ μουσικής. Ο μουσικός Μανώλης Κουτράκης μας επισκέφτηκε, φέρνοντας μαζί του ακουστική και ηλεκτρική κιθάρα. Αφού εξήγησε τις δυνατότητες κάθε κιθάρας έπαιξε ροκ μουσική, ελληνική και ξένη.
Πρέπει να σταθούμε στο γεγονός ότι με την ηλεκτρική κιθάρα τραγούδησαν και τραγούδια αμιγώς παιδικά, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα πρωτοφανές κλίμα χαράς και ενθουσιασμού αφού σχεδόν όλα τα παιδιά για πρώτη φορά άκουγαν τους ήχους του συγκεκριμένου οργάνου. Η ένταση της ηλεκτρικής κιθάρας ήταν καταπληκτική και άρχισαν να χορεύουν και να χειροκροτούν ασταμάτητα.


ΛΑΪΚH ΜΟΥΣΙΚΗ
Δε θα μπορούσε να λείπει από τις δράσεις μας, η ελληνική λαϊκή μουσική. Με εικόνες,  με βίντεο προσπαθήσαμε να μιλήσουμε για το μπουζούκι και να ακούσουμε κάποια από τα πιο αντιπροσωπευτικά κομμάτια της κατηγορίας αυτής. Ο μπαμπάς ενός παιδιού ήρθε και μας μίλησε για το μπουζούκι, για την κατασκευή του για τις νότες του.
Τα παιδιά ρωτούν αυτά που θέλουν, δηλαδή πως κατασκευάστηκε το όργανο, πριν από πόσο καιρό, για τους ήχους που βγάζει κλπ, τραγουδούν αγαπημένα κομμάτια, αλλά και παιδικά τραγούδια και χορεύουν.


ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
Ζούμε στην Κρήτη, σ`αυτόν τον καταπληκτικό τόπο και η παράδοση είναι για μας η κληρονομιά μας. Η παραδοσιακή  και έντεχνη Κρητική μουσική μας κράτησε συντροφιά για πολλές ημέρες.
Ξεκινήσαμε από τον Ερωτόκριτο, το αριστούργημα της Κρητικής ποίησης. Αφού διαβάσαμε σχετικό βιβλίο, μελετήσαμε τις εικόνες, ακούσαμε αποσπάσματα τραγουδισμένα από κρητικούς καλλιτέχνες. Όμως είχαμε την τύχη να τα ακούσουμε και ζωντανά από τον δεξιοτέχνη του λαγούτου Γιώργο Ξυλούρη (Ψαρογιώργη), ο οποίος ήρθε στο σχολείο μας με τον λυράρη Αντώνη Φραγκάκη. Μας έδωσαν σημαντικές πληροφορίες για την κρητική λύρα και για το λαγούτο και έπαιξαν μουσική, και τα παιδιά τραγούδησαν και χόρεψαν.
Το ίδιο συνέβη και με τον Δημήτρη Ζαχαριουδάκη από το μουσικό σχήμα “Χαΐνηδες”. Με την κιθάρα του συνόδευσε τα παιδιά να τραγουδήσουν όχι μόνο παραδοσιακά, αλλά και έντεχνα και παιδικά τραγούδια και κατάφερε να έχει μια πολύ καλή επαφή μαζί τους.
Ο “Λουδοβίκος των Ανωγείων” με το μαντολίνο του μάγεψε την παρέα μας όταν μας επισκέφτηκε. Τα λόγια του σαν παραμύθια και τα τραγούδια του μας ταξίδεψαν όλους σε έναν κόσμο μαγικό . Κάθε παιδί ερχόταν κοντά του και ακουμπώντας τις χορδές του μαντολίνου άρχιζε η περιπέτεια. Το τραγούδι όμως που ξεχώρισαν ήταν “Το χρώμα της αγάπης”, αυτό τους άφησε την καλύτερη ανάμνηση και σχεδόν καθημερινά το τραγουδούν.

ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΓΟΝΕΩΝ
Εκτός από τους καλλιτέχνες στο σχολείο ήρθαν και γονείς των παιδιών, για να μας δείξουν τα μουσικά όργανα που αυτοί γνωρίζουν. Από ένα μπαμπά είδαμε το τουμπελέκι αλλά και αυτοσχέδια μουσικά όργανα όπως κουτάλια και πιατάκια του καφέ. Άλλος μπαμπάς μας μίλησε για τη λύρα, αλλά και μαμάδες μας έδωσαν τις πληροφορίες τους για το ακορντεόν και για το αρμόνιο.


ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗ ΔΗΜΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Τις επισκέψεις στο νηπιαγωγείο μας κλείσαμε με τη φιλαρμονική του Δήμου Ηρακλείου. Στην αυλή του σχολείου σε μια ωριαία παράσταση την οποία παρακολούθησαν και τα παιδιά των νηπιαγωγείων που συστεγαζόμαστε, έγινε παρουσίαση των μουσικών οργάνων. Πνευστά και κρουστά όργανα, δείχνονται από τους μουσικούς και δίνονται οι πληροφορίες για το καθένα από αυτά. Αφού τελειώνει η παρουσίαση, η μπάντα παίζει μουσικά κομμάτια, όπως παιδικά τραγούδια, μουσική από τα κινούμενα σχέδια, μουσική disco, εμβατήρια. Τα παιδιά τραγουδούν και χορεύουν.


ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΡΟΜΗ
Η εκπαιδευτική μας εκδρομή πραγματοποιήθηκε στο Χουδέτσι Ηρακλείου στο μουσικό εργαστήρι “Λαβύρινθος”. Ο καταξιωμένος μουσικός Ross Daly ταξιδεύοντας σε όλο τον κόσμο, στο μουσείο αυτό έχει συγκεντρώσει πάρα πολλά όργανα όλων των ειδών. Η ομάδα του μουσείου μας ξενάγησε στις αίθουσες και τα παιδιά εντυπωσιάστηκαν από αυτά που είδαν. Μουσικά όργανα από την Κρήτη, την Ελλάδα αλλά και από ξένες χώρες που οι ήχοι τους ήταν τόσο διαφορετικοί και μυστηριώδεις.
Στον υπέροχο και καταπράσινο κήπο οι κοπέλες της θεατρικής ομάδας του μουσείου, έπαιξαν με τα παιδιά και στη συνέχεια κατασκεύασαν με απλά υλικά το μουσικό όργανο που μας θυμίζει τον ήχο της βροχής, κλείνοντας το ρολό από χαρτί με ταινία αφού πρώτα είχαν ρίξει μέσα ρύζι.


ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΣ
Η κατασκευή μουσικών οργάνων συνεχίστηκε και στο σχολείο μας, με ότι υλικά είχαμε. Προσπαθήσαμε μαζί με τα παιδιά να φτιάξουμε ό,τι μπορούμε. Βάλαμε όσπρια μέσα σε μπαλόνια και τα φουσκώσαμε. Σε κουτιά από παπούτσια από τη μια άκρη ως την άλλη στερεώσαμε λάστιχα για να κάνουμε άρπα, ενώσαμε καλαμάκια για να φτιάξουμε πνευστό, κολλήσαμε κουδουνάκια ή καμπανάκια σε κουζινικά για να φτιάξουμε ντέφια. Επίσης μια άλλη ιδέα για κρουστά ήταν να κλείσουμε με μπαλόνια την επιφάνεια από σωλήνα ή από ποτήρια των κουζινικών. Τα παιδιά συμμετείχαν στη διαδικασία αυτή με ιδιαίτερη χαρά και προθυμία.


ΜΟΥΣΙΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ
Οι δράσεις μας συνεχίστηκαν με τα μουσικά παραμύθια που διαβάσαμε που ήταν τα: “ Για πάντα μαζί”, “ Η γάτα κουμπάρα”, “Το καρναβάλι των ζώων”, “Ο Τζικιτζίκ και ο Κρικικρίκ και η παράξενη χορωδία του δάσους”, “ Ο Πέτρος και ο Λύκος “Ντορεμιφασολλασι”, “Παραμύθια με μουσικά όργανα, “Ο Αγησίλαγος”, “Η θυμωμένη μπετονιέρα”, “Ο Γαργαληστής”.
Για κάθε ένα από τα παραμύθια αυτά, ξεκινούσαμε με την αφήγηση στα παιδιά. Έπειτα βλέπαμε τις εικόνες, συζητούσαμε και ακούγαμε και την ανάλογη μουσική. Προσπαθήσαμε να ξεχωρίζουμε τα μουσικά όργανα στα παραμύθια, τραγουδήσαμε και δραματοποιήσαμε την κάθε ιστορία. Τα παιδιά διασκέδασαν ιδιαίτερα με τις δραστηριότητες αυτές, γιατί όπως είναι γνωστό, η μουσική, ο χορός, το τραγούδι και το θέατρο πάντα τα βοηθάνε να περάσουν καλά αλλά και να εκτονωθούν και να εξωτερικεύσουν την αστείρευτη ενέργειά τους. Επίσης, στο τέλος, σε ανοικτά φύλλα εργασίας συνήθως τα παιδιά ζωγράφιζαν τι τους άρεσε περισσότερο από το παραμύθι που επεξεργαστήκαμε, με τη φαντασία τους να τα οδηγεί και να φτιάχνουν πραγματικά εξαιρετικές εργασίες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε όλες τις δραστηριότητες τα παιδιά αποτυπώνουν στο χαρτί τις εντυπώσεις τους και επίσης γίνονται φύλλα εργασίας για τη γλώσσα και για τα μαθηματικά, ανάλογα με την περίπτωση.
Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν στο διαδραστικό μας πίνακα το διάσημο μιούζικαλ” Μαίρη Πόπινς . Βλέπουν σε βίντεο το παραμύθι  “ Ο Πέτρος και ο λύκος”από το Royal ballet School. Για το παραμύθι αυτό έγινε κατασκευή μασκών για όλους του χαρακτήρες, πάντα με τη βοήθεια των παιδιών. Οι μάσκες αυτές ήταν στη διάθεσή τους και όποτε ήθελαν έπαιζαν μόνα τους θέατρο με αποτέλεσμα να το αγαπήσουν ιδιαίτερα και να ενισχύσουν τη δική μας επιθυμία να στηριχτεί σε αυτό η καλοκαιρινή εκδήλωση του σχολείου μας.
Από το CD “Η επιστροφή του τεμπέλη δράκου ακούμε το τραγούδι “Το Δέντρο”. Γίνεται δραματοποίηση του τραγουδιού και εικαστική επεξεργασία σε χαρτί του μέτρου.
Τα παιδιά βρίσκουν λέξεις και φτιάχνουν το δικό τους τραγούδι με ομοιοκαταληξία.  Αφού το αποτυπώνουν όλο αυτό σε χαρτόνι, βάζουν μελωδία με τη βοήθεια των μουσικών οργάνων της τάξης, για να το παρουσιάσουν στην καλοκαιρινή γιορτή του σχολείου.


Στην αρχή της σχολικής χρονιάς όταν επιλέξαμε όλες οι συνάδελφοι το πολιτιστικό πρόγραμμα “ Μουσικό ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο”, πιστέψαμε ότι θα κάνουμε πολύ ωραίες δράσεις, όπως κάνουμε πάντα στο νηπιαγωγείο μας. Καθώς προχωρούσε ο καιρός, καταλάβαμε πόσο τυχερές είμαστε με την επιλογή αυτή. Οι δραστηριότητες που έγιναν ήταν όλες εξαιρετικές και το πιο σπουδαίο από όλα είναι ότι τα παιδιά δεν κουράστηκαν ποτέ.
Μια ατελείωτη γιορτή ήταν για όλους μας. Τι πιο ευχάριστο από το να ακούς μουσική, να τραγουδάς, να χορεύεις, να παίζεις θέατρο, μουσικά όργανα. Όμορφες στιγμές, με χαρά, διασκέδαση, κέφι, αλλά και ένταση και εκτόνωση, ελπίζουμε ότι καταφέραμε να τις ζήσουν τα αγαπημένα μας παιδάκια και να έχουν τις καλύτερες αναμνήσεις.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΊΕΣ


Ευχαριστούμε θερμά τη Μαρία Μωραΐτη που ήρθε στο νηπιαγωγείο μας ως ειδικό βοηθητικό προσωπικό, όμως βοήθησε όλους μας εκπαιδευτικούς και παιδιά, όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς σε κάθε μας βήμα. Οι γνώσεις της, η θέληση και η μεγαλοψυχία της, την έκαναν ένα αναπόσπαστο κομμάτι του νηπιαγωγείου μας.
Ευχαριστούμε θερμά όλους τους μουσικούς, που με χαρά και προπάντων αφιλοκερδώς ήρθαν κοντά μας και έδωσαν στα παιδιά ο καθένας για το είδος της μουσικής που αντιπροσωπεύει, πολύ σημαντικές πληροφορίες, αλλά και στιγμές διασκέδασης .
Ευχαριστούμε θερμά τους γονείς των παιδιών που ήρθαν στο νηπιαγωγείο και μας έδειξαν μουσικά όργανα, έπαιξαν και τραγούδησαν μαζί μας.

ΑΝΑΦΟΡΕΣ



ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Θεοδωράκη Μ.(2008). Η Πιπίτσα ταξιδεύει στην ορχήστρα. Διάπλαση. Αθήνα.
Κοτσανάς Κ. (2009). Τα μουσικά όργανα των αρχαίων Ελλήνων. Πύργος.
Καββαδά Μ. (2014). Το κρυφτό της χαράς. Διάπλους. Θεσσαλονίκη.
Λάττα Γ. (2014). Σκανταλιές, ανεμελιά, τρελά ζογκλερικά. Διάπλους. Θεσσαλονίκη.
Μάγος Κ. (2012). ΟΤζικιτζίκ, ο Κρικικρίκ και η παράξενη χορωδία του δάσους. Καλειδοσκόπιο. Αθήνα.
Μαντούβαλου Σ. (1994). Ντορεμιφασολλασί. Καστανιώτη. Αθήνα.
Μάστορη Β. (2003). Ο μικρούλης Ερμής. Πατάκη. Αθήνα.
Μητακίδου Σ.- Τρέσσου Ε. (2010). Η γάτα κουμπάρα. Καλειδοσκόπιο. Αθήνα.
Μπασλάμ Δ. (2005). Ο γαργαληστής. Επόμενος Σταθμός. Θεσσαλονίκη.
Μπασλάμ Δ. (2007). Ο Αγησίλαγος.  Επόμενος Σταθμός. Θεσσαλονίκη.
Μπασλάμ Δ. (2013). Η θυμωμένη μπετονιέρα.  Επόμενος Σταθμός. Θεσσαλονίκη.
Μυράτ Γ.  (2003). Για πάντα μαζί. Καστανιώτη. Αθήνα.
Μωραΐτη Τ. ,Κουρκουρίκα Μ. (2007). Το μουσικό γιασεμάκι, διαθεματικές δραστηριότητες μουσικής για το νηπιαγωγείο. Μεταίχμιο. Αθήνα.
Οι πρώτες ανακαλύψεις μου. Μουσική- Ακοή. Δεληθανάσης. Αθήνα.
Παιδαγωγικό πλαίσιο και αρχές προγράμματος σπουδών νηπιαγωγείου. Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Αθήνα.
Παραδοσιακά κρουστά όργανα. FAGOTTO.
Περισυνάκης Α.  (2000).  Ερωτόκριτος. Κρητικές Εκδόσεις. Ηράκλειο.
Προκόφιεφ Σ. Ο Πέτρος και ο λύκος. Ηριδανός. Αθήνα.
Τσακίρη- Παπαθανασίου Λ. (2014). Οι θαλασσινές ιστορίες του καπετάν Νικόλα. Διάπλους. Θεσσαλονίκη.
Φλάμπουρα- Κυνηγού Μ. (2008). Παραμύθια με μουσικά όργανα. Διάπλαση. Αθήνα.
Beaumant E.- Pimont M. Εικόνες από τον κόσμο της μουσικής. Modern Times.
Simsa M. (2003). Το καρναβάλι των ζώων. Ψυχογιός. Αθήνα.