Μαθαίνω να κυκλοφορώ με ασφάλεια ως πεζός, επιβάτης, ποδηλάτης και μελλοντικός οδηγός
Μαρία Κουτεντάκη, Καλλιόπη Ζουμή, Βασιλική Θεοδώρου
(ΠΕ60 ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ - maria13101978@gmail.com , ΠΕ60 ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ - popizoumi@gmail.com , ΠΕ60 ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ - vickie.theodorou@gmail.com)
15ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα, τα παιδιά ευαισθητοποιήθηκαν γύρω από θέματα οδικής ασφάλειας. Μέσα από ομαδικές, κυρίως, δράσεις τα παιδιά υιοθέτησαν σωστές συμπεριφορές προκειμένου να μάθουν να κυκλοφορούν σωστά ως πεζοί, επιβάτες, ποδηλάτες και πάνω από όλα ως μελλοντικοί οδηγοί. Δουλέψαμε ιδιαίτερα πάνω στο θέμα της ζώνης ασφαλείας και του κράνους σε αυτοκίνητο και μηχανάκι ή ποδήλατο αντίστοιχα. Μέσα από ομαδικά και θεατρικά παιχνίδια τα παιδιά έμαθαν για τη σημασία και τη λειτουργία των φωτεινών σηματοδοτών και των πινακίδων. Τέλος, ήρθαν σε επαφή με τα επαγγέλματα που έχουν σχέση με την κυκλοφορία, όπως του τροχονόμου. Για το τέλος της δράσης έχει προγραμματιστεί η παρουσίαση χρήσιμων οδηγιών από γονείς που έχουν σχολή οδήγησης.
15ο Νηπιαγωγείο Ηρακλείου "Οδηγάμε και κυκλοφορούμε με τρόπο σωστό και προσεκτικό- Ζώνη, κράνος και Κ.Ο.Κ. τα πρώτα που πρέπει να έχουμε στο μ from Sofia Karapataki
ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ
Οδική ασφάλεια, Κ.Ο.Κ., ζώνη ασφαλείας, κράνος, πεζός, ποδηλάτης.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στη σημερινή εποχή, όπου η κυκλοφορία στους δρόμους είναι δύσκολη και πολλές φορές επικίνδυνη, λόγω της βιασύνης και της άγνοιας ορισμένων, η γνώση και η τήρηση βασικών κανόνων οδικής συμπεριφοράς σώζει ζωές, αφού μας προφυλάσσει από λάθη που οδηγούν συχνά σε ατυχήματα. Είναι λοιπόν σημαντικό να ξεκινήσει η ευαισθητοποίηση γύρω από το θέμα της κυκλοφοριακής αγωγής από τη μικρή ηλικία των παιδιών, έτσι ώστε να γνωρίσουν από νωρίς βασικούς κανόνες του Κ.Ο.Κ. και να υιοθετήσουν σωστά πρότυπα οδικής συμπεριφοράς αλλά και να ευαισθητοποιήσουν και άλλους να τους μιμηθούν. Γι’ αυτούς τους λόγους θεωρήσαμε σκόπιμο να ασχοληθούμε με το συγκεκριμένο θέμα τη φετινή σχολική χρονιά στο νηπιαγωγείο μας.
ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ
Σκοπός του συγκεκριμένου προγράμματος ήταν η υιοθέτηση σωστών προτύπων συμπεριφοράς, προκειμένου τα παιδιά να μάθουν να κυκλοφορούν με ασφάλεια ως πεζοί, επιβάτες, ποδηλάτες και μελλοντικοί οδηγοί. Οι στόχοι ήταν :
Να συνειδητοποιήσουν την αξία της ζώνης ασφαλείας και του κράνους.
Να μάθουν να κάθονται στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου.
Να αναγνωρίσουν τα βασικά σήματα οδικής κυκλοφορίας.
Να πληροφορηθούν για τη λειτουργία και τη σημασία των φαναριών.
Να γνωρίσουν τα επαγγέλματα που έχουν σχέση με την κυκλοφορία στους δρόμους, όπως αυτό του τροχονόμου.
Να συνειδητοποιήσουν την αξία της συνεργασίας.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα η διερεύνηση του θέματος έγινε με τη μορφή σχεδίου εργασίας(project) και έγινε προσπάθεια εφαρμογής της ομαδοσυνεργατικής μεθόδου διδασκαλίας. Ενισχύθηκε η διαθεματικότητα,γιαυτό σε όλες τις δράσεις μας προσπαθήσαμε να εμπλέξουμε όλες τις γνωστικές περιοχές του νέου αναλυτικού προγράμματος σπουδών του νηπιαγωγείου: Γλώσσα- Μαθηματικά- Μελέτη Περιβάλλοντος- Έκφραση και Δημιουργία- Νέες τεχνολογίες.
Συγκεκριμένα,όσον αφορά τη γλώσσα, μέσω του προφορικού λόγου (συζητήσεις,απορίες,εντυπώσεις,διάλογοι), τα παιδιά εμπλούτισαν το λεξιλόγιό τους γνωρίζοντας νέες λέξεις από τον Κ.Ο.Κ.,ήρθαν σε επαφή με τα λογοτεχνικά κείμενα(ακρόαση παραμυθιών),,έμαθαν να διατυπώνουν πιο ολοκληρωμένες προτάσεις, να ακούν τον ακροατή όταν μιλάει και να περιμένουν τη σειρά τους για μιλήσουν. Μέσω του γραπτού λόγου (αντιγραφή πληροφοριών πινακίδων,μηνυμάτων σωστής οδικής συμπεριφοράς καθώς και διαφόρων νέων λέξεων από τον Κ.Ο.Κ.),τα παιδιά εξοικειώθηκαν με τις μορφές του γραπτού λόγου,τα πεζά και τα κεφαλαία γράμματα,τη φορά της γραφής και τη σημασία του γραπτού λόγου στην επικοινωνία των ανθρώπων.
Στα μαθηματικά, μέσω του προβληματισμού και της διερεύνησης σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος αλλά και μέσω της σύγκρισης, ταξινόμησης και ομαδοποίησης (οχημάτων,πινακίδων σήμανσης και κανόνων οδικής συμπεριφοράς), βελτίωσαν τη μαθηματική τους σκέψη και εμπέδωσαν καλύτερα τα σχήματα και τους αριθμούς.
Όσον αφορά τη μελέτη περιβάλλοντος, τα παιδιά έμαθαν να αναγνωρίζουν βασικά σήματα του κώδικα οδικής κυκλοφορίας, συνειδητοποίησαν την αξία της σωστής οδικής συμπεριφοράς, ήρθαν σε επαφή με το θέμα της ανακύκλωσης (χρησιμοποιώντας στις κατασκευές τους άχρηστα υλικά), γνώρισαν το ρόλο των εμπλεκόμενων στο θέμα της οδικής ασφάλειας(τροχονόμο,τροχαία), μοιράστηκαν εμπειρίες και βιώματα μεταξύ τους και έμαθαν να συνεργάζονται μέσα σε μια ομάδα.
Στον τομέα της δημιουργίας και έκφρασης,βρήκαν πολλές ευκαιρίες να εκφραστούν δημιουργικά μέσα από ποικίλες μορφές της τέχνης,όπως τη ζωγραφική και τις κατασκευές (αυτοκίνητα,φανάρια, πινακίδες, μακέτα, σελιδοδείκτες), τo τραγούδι (“Το ποδήλατό μου”, “Προσοχή-προσοχή”), το θεατρικό παιχνίδι (“Κυκλοφορώ σωστά στο δρόμο”), την παντομίμα (Τροχονόμος) και διάφορα άλλα παιχνίδια (όπως αυθόρμητα και παιχνίδια ρόλων).
Όσον αφορά τις νέες τεχνολογίες,τα παιδιά ήρθαν σε επαφή με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, γνωρίζοντας το διαδίκτυο στο νηπιαγωγείο (προβολή video για τον Κ.Ο.Κ.) αλλά και στο σπίτι με τους γονείς (εύρεση πληροφοριών).
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΕΩΝ
Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα κυκλοφοριακής αγωγής, που υλοποιήσαμε φέτος στο νηπιαγωγείο μας, συμμετείχαν όλα τα παιδιά(43 στον αριθμό,νήπια-προνήπια) και των δύο τμημάτων του νηπιαγωγείου. Η διάρκεια του προγράμματος ήταν 3 μήνες.
Ως αφορμή για την επιλογή του συγκεκριμένου θέματος τέθηκε μια επίσκεψη που θα πηγαίναμε και θα χρησιμοποιούσαμε ως μεταφορικό μέσο το λεωφορείο. Συζητήσαμε μέσα στην τάξη για το τι πρέπει να προσέχουμε στο δρόμο μέχρι να μπούμε στο λεωφορείο αλλά και ποια θα πρέπει να είναι η συμπεριφορά μας μέσα σ’ αυτό. Τα παιδιά εξέφρασαν πολλές απόψεις και προβληματισμούς, γι’ αυτό και αποφασίσαμε να επεξεργαστούμε το θέμα της κυκλοφοριακής αγωγής.
Τα παιδιά αρχικά,περιέγραψαν δικά τους βιώματα από ατυχήματα στο δρόμο αλλά και γεγονότα που άκουσαν από τα τηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης,όπου δυστυχώς σχεδόν καθημερινά ανακοινώνεται και κάποιο τροχαίο ατύχημα. Έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον θέτοντας πολλές ερωτήσεις και απορίες σχετικά με το θέμα. Βρήκαμε και ορίσαμε μαζί με τα παιδιά τον τίτλο της δράσης μας,η οποία θα είχε τη μορφή σχεδίου εργασίας.
Έτσι λοιπόν,μέσα από τις συζητήσεις με τα παιδιά μέσα στην τάξη,καταγράψαμε σ’ ένα χαρτί τι γνωρίζουν για το θέμα που θα επεξεργαζόμασταν. Οι απαντήσεις τους ήταν οι εξής:
Τα αυτοκίνητα είναι πιο γρήγορα από τα μηχανάκια.
Στο κόκκινο σταματάμε και στο πράσινο ξεκινάμε.
Ο τροχονόμος φοράει στολή.
Στο μηχανάκι φοράμε κράνος και στο αυτοκίνητο ζώνη.
Τα σήματα έχουν διαφορετικά χρώματα και σχήματα και μας δείχνουν προς τα που να πηγαίνουμε.
Τα παιδιά δεν πρέπει να προχωρούν μόνα τους στο δρόμο γιατί μπορεί να τους τρακάρει κάποιο αυτοκίνητο.
Τα παιδιά κάθονται σε ειδικό καθισματάκι αυτοκινήτου.
Συνεχίσαμε,καταγράφοντας σε άλλο χαρτί τι θέλουν να μάθουν τα παιδιά για το θέμα μας.Οι απαντήσεις τους ήταν οι εξής:
Γιατί μερικοί τρέχουν πάρα πολύ όταν οδηγούν αυτοκίνητο ή μηχανάκι;
Πώς δουλεύουν τα αυτοκίνητα;
Γιατί έχουν σειρήνα η πυροσβεστική,το ασθενοφόρο και το περιπολικό;
Γιατί τα σήματα έχουν διαφορετικά σχήματα και χρώματα;
Τι σημαίνουν οι γραμμές πάνω στους δρόμους;
Γιατί ανάβει το πορτοκαλί φανάρι;
Γιατί πρέπει πάντα τα παιδιά να κάθονται στο πίσω κάθισμα;
Σε ποια ηλικία τα παιδιά μπορούν να κάθονται μπροστά στο αυτοκίνητο;
Τι πρέπει να προσέχουμε για να μην μας πατήσει αυτοκίνητο;
Πώς δουλεύει ο τροχονόμος;
Γιατί ο τροχονόμος πρέπει να φοράει ειδική στολή;
Πώς μας προφυλάσσουν η ζώνη ασφαλείας και το κράνος;
Βασιζόμενοι σ’ αυτά που ήθελαν να μάθουν τα παιδιά, προχωρήσαμε όλοι μαζί στην κατασκευή ενός ιστογράμματος, με τίτλο "Οδηγάμε και κυκλοφορούμε με τρόπο σωστό και προσεκτικό-Ζώνη,κράνος και Κ.Ο.Κ. τα πρώτα που πρέπει να έχουμε στο μυαλό", το οποίο περιείχε τα εξής θέματα που έπρεπε να επεξεργαστούμε:
Τα μέσα μεταφοράς της ξηράς
Οι πινακίδες σήμανσης και τα φανάρια
Η συμπεριφορά στο δρόμο και οι κανόνες του Κ.Ο.Κ.
Το επάγγελμα του τροχονόμου
Αφού τελείωσε η κατασκευή του ιστογράμματος,τα παιδιά χωρίστηκαν σε 4 ομάδες,όσα ήταν και τα θέματα που προέκυψαν. Ανακοινώσαμε στους γονείς την εκπόνηση του συγκεκριμένου προγράμματος και ζητήσαμε τη βοήθειά τους για να συλλέξουν τα παιδιά πληροφορίες από το σπίτι,ανάλογες με το θέμα που είχε αναλάβει η κάθε ομάδα .Έπειτα από δύο περίπου εβδομάδες,τα παιδιά είχαν φέρει αρκετές πληροφορίες από το σπίτι(βιβλία και περιοδικά,φυλλάδια,εικόνες,πληροφορίες απ’ το ίντερνετ), οι οποίες αναρτήθηκαν σε συγκεκριμένο χώρο του νηπιαγωγείου.
Η αρχική μας κατεύθυνση ήταν να γνωρίσουμε τα μέσα μεταφοράς της ξηράς. Μέσα από δύο βιβλία που είχαν φέρει τα παιδιά με τίτλο”Τα αγαπημένα μου οχήματα”,και “Τα μέσα μεταφοράς στην ξηρά” γνωρίσαμε διάφορα είδη οχημάτων, όπως αυτοκίνητα, λεωφορεία, μηχανάκια, τρένα, ποδήλατα, ασθενοφόρα, περιπολικά και πυροσβεστικά οχήματα. Παρατήρησαν και σχολίασαν τις εικόνες του βιβλίου και περιέγραψαν με ενθουσιασμό κάθε λεπτομέρεια που τους έκανε εντύπωση στα οχήματα. Γνώρισαν την ιστορία τους(στα παλιά χρόνια δεν υπήρχαν τόσα οχήματα),τη λειτουργία του καθενός από αυτά και τη σημασία τους. Τονίσαμε τη σπουδαιότητα της χρήσης του ποδηλάτου ή των μέσων μαζικής μεταφοράς (π.χ. του λεωφορείου)ως μέσου μεταφοράς στην πόλη και την αποφυγή της συχνής χρήσης του αυτοκινήτου.
Διασκέδασαν μαθαίνοντας και τραγουδώντας τραγούδια σχετικά με οχήματα όπως:"Το ποδήλατό μου"και “Η σακαράκα”. Στη συνέχεια έπαιξαν το ομαδικό παιχνίδι των ήχων. Πιο συγκεκριμένα,τα παιδιά,μέσα από ένα CD, άκουγαν τον ήχο διαφόρων οχημάτων και έπρεπε να διακρίνουν σε ποιο όχημα ανήκει ο κάθε ήχος. Η δραστηριότητα αυτή ενθουσίασε τα παιδιά και ήθελαν ξανά και ξανά να παίζουν το συγκεκριμένο παιχνίδι. Ακολούθησαν ατομικές δραστηριότητες συγκρίσεων,ταξινομήσεων και ομαδοποιήσεων οχημάτων, ανάλογα με το μέγεθός τους,το θόρυβο που κάνουν,τις ρόδες που έχουν και τον τρόπο λειτουργίας τους(αν χρειάζονται καύσιμα ή όχι).Επίσης,το κάθε παιδί ζωγράφισε με το δικό του τρόπο το αγαπημένο του όχημα. Τέλος,έπαιξαν επιτραπέζια παιχνίδια και παζλ σχετικά με το θέμα μας καθώς και διάφορα παιχνίδια με παιδικά οχήματα που είχαν φέρει τα παιδιά από το σπίτι.
Γνωρίζοντας τα μέσα μεταφοράς της ξηράς,τα παιδιά κατέληξαν στα εξής συμπεράσματα: πρώτον,ότι υπάρχουν πολλά μέσα για να κινηθεί κάποιος στο δρόμο και δεύτερον ότι είναι αρκετά ωφέλιμο, όσοι μπορούμε,να περπατάμε στην πόλη ή να προτιμάμε το ποδήλατο ως μέσο μεταφοράς μας σ’ αυτήν, γιατί γυμνάζουμε το σώμα μας και δεν εκπέμπουμε ρύπους στο περιβάλλον. Επίσης,τα μέσα μαζικής μεταφοράς, όπως το λεωφορείο, είναι και αυτά μία λύση γι’ αυτούς που δεν μπορούν, για διάφορους λόγους, να χρησιμοποιήσουν το ποδήλατο ή το περπάτημα, γιατί αποτρέπεται το μπλοκάρισμα των δρόμων από την πληθώρα των αυτοκινήτων.
Η γνωριμία με τις πινακίδες σήμανσης και τα φανάρια ήταν το επόμενο θέμα του ιστογράμματός μας. Αρχικά, μας επισκέφτηκε ο κύριος Σφυρίχτρας, μία κούκλα τροχονόμος, η οποία,μέσα από ένα φυλλάδιο το οποίο είχε τίτλο “Ας μάθουμε να κυκλοφορούμε” και απεικόνιζε σήματα, μας εξήγησε αρχικά τη λειτουργία της κάθε πινακίδας και τη σημασία των διαφορετικών σχημάτων και χρωμάτων της (π.χ.οι τρίγωνες πινακίδες δηλώνουν συνήθως κίνδυνο,οι κυκλικές απαγόρευση και οι ορθογώνιες πληροφορίες).Επίσης,μας μίλησε για τις διαβάσεις και τις λωρίδες στους δρόμους και ποια είναι η λειτουργία τους. Μας γνώρισε τον Σταμάτη και τον Γρηγόρη στους φωτεινούς σηματοδότες στο φανάρι των πεζών και τη λειτουργία του πορτοκαλί χρώματος στο φανάρι των οχημάτων.
Άρχισε ένας διάλογος ανάμεσα στον κύριο Σφυρίχτρα και τα παιδιά για να λυθούν τυχόν απορίες των παιδιών για τα σήματα του Κ.Ο.Κ. Ο κύριος Σφυρίχτρας ενθουσίασε τα παιδιά γι’ αυτό και ζήτησαν να μείνει σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος μέσα στην τάξη μας .Με τη συζήτηση εμπλούτισαν το λεξιλόγιό τους με καινούριες λέξεις από τον Κ.Ο.Κ.(όπως μονόδρομος, αδιέξοδος, αναστροφή, σήμανση, διάβαση πεζών, προτεραιότητα κ.ά.)και γνώρισαν τα διάφορα σχήματα(κύκλο, τετράγωνο, ορθογώνιο, πολύγωνο, ρόμβο, γραμμή,τόξα κ.ά.).Τα περισσότερα παιδιά έδειξαν ενδιαφέρον στο σχήμα του STOP, γιατί ήταν σε αυτά το πιο οικείο. Κάποια παιδιά μας επισήμαναν ότι έχουν δει και αλλού τέτοια και παρόμοια σήματα,όπως π.χ. στις καφετέριες (σήμα απαγόρευσης καπνίσματος) στις πόρτες καταστημάτων (το σήμα της απαγόρευσης) και στα αυτοκίνητα (το σήμα της προσοχής-παιδιά στο αυτοκίνητο).
Δημιουργήσαμε με εικόνες,που είχαν φέρει τα παιδιά από το σπίτι, ένα ομαδικό κολάζ, με διάφορα σήματα του Κ.Ο.Κ. και τις πληροφορίες που αυτά μας δίνουν. Συνεχίσαμε με ατομικές εργασίες πινάκων διπλής εισόδου,όπου τα παιδιά καλούνταν να ταξινομήσουν σήματα,ανάλογα με το χρώμα και το σχήμα τους. Επίσης, κατασκεύασαν σελιδοδείκτες που απεικόνιζαν σήματα του Κ.Ο.Κ. και σε μία κόλλα χαρτί το κάθε παιδί ζωγράφισε, με το δικό του τρόπο, τα 5 σήματα που του έκαναν εντύπωση. Έφτιαξαν όλοι μαζί το δικό τους φυλλάδιο με πινακίδες σήμανσης, ζωγραφίζοντας από τη μια μεριά το σήμα και γράφοντας από δίπλα την ανάλογη λειτουργία του π.χ.απαγορεύεται η είσοδος,εδώ σταματάμε,επικίνδυνη δεξιά στροφή κ.α.).Τέλος,ζωγράφισαν δρόμους, και κατασκεύασαν φανάρια και πινακίδες χρησιμοποιώντας διάφορα υλικά όπως χαρτόκουτα, γκοφρέ, τέμπερες και χαρτόνι κάνσον. Κάποια από αυτά τα χρησιμοποιήσαμε σαν πινακίδες σήμανσης της τάξης μας. Συγκεκριμένα, δίπλα από σημεία όπου υπάρχει ρεύμα (π.χ.καλώδιο φωτοτυπικού και ηλεκτρονικού υπολογιστή) βάλαμε το σήμα της απαγόρευσης, στην είσοδο της αυλής το σήμα του stop (σταματάμε για να κάνουμε το τρένο μας και ύστερα βγαίνουμε προσεκτικά στην αυλή), δίπλα από την τουαλέτα το σήμα της υποχρεωτικής κατεύθυνσης (προχωράμε προς αυτή την κατεύθυνση που μας δείχνει το σήμα για να πάμε στην τουαλέτα) και στην τζαμαρία του σχολείου μας το σήμα πληροφορίας (που μας πληροφορεί για την ονομασία του σχολείου”15ο Νηπιαγωγείο”).
Η εμπειρία τους από τη γνωριμία με τα σήματα οδικής κυκλοφορίας ήταν συναρπαστική. Έμαθαν όσα δε γνώριζαν για τα φανάρια, με χαρά πειραματίστηκαν με τη διαφορετικότητα των σημάτων οδικής κυκλοφορίας και τη λειτουργία του καθενός από αυτά και ενθουσιάστηκαν που χρησιμοποιήσαμε στην τάξη μας τα σήματα που έφτιαξαν, γι’ αυτό και τα αφήσαμε όλη τη χρονιά μέσα στην αίθουσα.
Ακολούθησε η επεξεργασία του τρίτου θέματος του ιστογράμματός μας: “H συμπεριφορά στον δρόμο και οι κανόνες του Κ.Ο.Κ.”.Η δράση μας ξεκίνησε με την προβολή στην τάξη ενός ολιγόλεπτου βίντεο από το youtube με τίτλο “Μαθαίνω να κυκλοφορώ στο δρόμο”,το οποίο περιείχε βασικούς κανόνες του Κ.Ο.Κ. σε μορφή κινουμένων σχεδίων. Αφού τα παιδιά παρακολουθήσαν το βίντεο με προσήλωση και ιδιαίτερο ενδιαφέρον,ακολούθησε διάλογος πάνω σ’ αυτά που είδαμε. Επισημάναμε και εξηγήσαμε βασικούς κανόνες οδικής συμπεριφοράς και ασφάλειας για πεζούς,οδηγούς οχημάτων και ποδηλάτες,επιβάτες οχημάτων και τους καταγράψαμε.
ΠΕΖΟΙ
- Προχωράμε στο πεζοδρόμιο και αν δεν υπάρχει βαδίζουμε πάντοτε στην αριστερή πλευρά του δρόμου.
- Αν θέλουμε να διασχίσουμε το δρόμο,ελέγχουμε δεξιά και αριστερά για τυχόν διερχόμενα αυτοκίνητα και ύστερα περνάμε χωρίς να τρέχουμε.
- Προχωράμε πάνω στις διαβάσεις,τύπου ζέβρα,οι οποίες είναι ειδικά φτιαγμένες για τους πεζούς.
- Τα μικρά παιδιά κρατούν τους μεγάλους από το χέρι στο πεζοδρόμιο ή στο δρόμο.
- Στο κόκκινο φανάρι(Σταμάτης)σταματάμε και στο πράσινο(Γρηγόρης)ξεκινάμε,πάντα με προσοχή.
- Όταν παίζουμε στο πάρκο και πεταχτεί η μπάλα στο δρόμο δεν πεταγόμαστε να την πιάσουμε,ζητάμε από έναν μεγάλο να μας βοηθήσει.
ΟΔΗΓΟΙ ΟΧΗΜΑΤΩΝ- ΠΟΔΗΛΑΤΕΣ
- Φοράμε πάντα τη ζώνη μας στο αυτοκίνητο και το κράνος στο μηχανάκι ή το ποδήλατο πριν ξεκινήσουμε.
- Δεν τρέχουμε ούτε κάνουμε αγώνες όταν οδηγούμε αυτοκίνητο ή μηχανάκι.
- Τηρούμε πιστά τα σήματα οδικής κυκλοφορίας.
- Δεν τρώμε,δεν καπνίζουμε και δεν μιλάμε στο κινητό όταν οδηγούμε.
- Στο κόκκινο φανάρι σταματάμε,στο πράσινο ξεκινάμε και στο πορτοκαλί προσέχουμε γιατί μας προειδοποιεί ότι θα ανάψει σύντομα το κόκκινο.
- Όταν στο δρόμο υπάρχει τροχονόμος υπακούμε τις εντολές του.
- Όταν βλέπουμε περιπολικό,ασθενοφόρο ή πυροσβεστικό όχημα με αναμμένη σειρήνα, κάνουμε στην άκρη γιατί έχουν προτεραιότητα.
- Στο ποδήλατο κρατάμε το τιμόνι με τα δύο χέρια,εκτός αν πρόκειται να κάνουμε σήμα ότι θέλουμε να στρίψουμε.
- Κοιτάζουμε πίσω μας πριν στρίψουμε ή σταματήσουμε με το ποδήλατο και ειδοποιούμε για τις αλλαγές στην πορεία μας κάνοντας ένα σαφές σήμα με το χέρι μας.
- Δεν κάνουμε αγώνες και ακροβατικά με το ποδήλατο.
- Δεν μεταφέρουμε άλλο επιβάτη με το ποδήλατο.
- Ελέγχουμε το ποδήλατο για σκασμένα λάστιχα ή χαλασμένα φώτα.
- Τα μικρά παιδιά δεν επιτρέπεται να κυκλοφορούν μόνα στο δρόμο με το ποδήλατο αλλά πάντα με τη συνοδεία ενηλίκου.
- Προσέχουμε και σεβόμαστε πεζούς και ζώα όταν οδηγούμε και είμαστε πάντοτε ευγενικοί.
ΕΠΙΒΑΤΕΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ
- Φοράμε πάντα τη ζώνη και τα παιδιά κάθονται πάντα στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου σε ειδικό κάθισμα για παιδιά.
- Δεν ενοχλούμε τον οδηγό με κανένα τρόπο.
- Δεν πειράζουμε τα χερούλια της πόρτας,ούτε βγάζουμε το χέρι από το παράθυρο,όταν το όχημα κινείται.
- Όταν μπαίνουμε ή βγαίνουμε από το αυτοκίνητο χρησιμοποιούμε την πόρτα που βρίσκεται στην πλευρά του πεζοδρομίου.
- Στο λεωφορείο δεν προχωράμε ανάμεσα στα καθίσματα όταν αυτό βρίσκεται σε κίνηση.
- Όταν βλέπουμε ηλικιωμένους ή έγκυες είμαστε ευγενικοί μαζί τους παραχωρώντας τους τη θέση μας.
- Δεν βιαζόμαστε και δεν σπρώχνουμε τους άλλους όταν μπαίνουμε ή βγαίνουμε από το λεωφορείο.
Τονίσαμε ιδιαίτερα την αξία της ζώνης ασφαλείας και του κράνους. Παρατηρήσαμε,μέσα από πληροφορίες που τα παιδιά έφεραν στο νηπιαγωγείο, το πλήθος των ατυχημάτων στην Ελλάδα και στα οποία οι οδηγοί δε φορούσαν ζώνη ασφαλείας και κράνος και διαπιστώσαμε πόσες ζωές μπορεί να είχαν σωθεί αν τα φορούσαν. Εξηγήσαμε ότι τα μικρά παιδιά πρέπει να κάθονται στο πίσω κάθισμα σε ειδικά καθισματάκια, γιατί οι ζώνες ασφαλείας που υπάρχουν στο αυτοκίνητο είναι ειδικά προσαρμοσμένες για πιο μεγάλα παιδιά (κυρίως από 12 ετών και πάνω).Υποσχεθήκαμε,για το καλό μας, να μην ξεχνάμε ποτέ τη ζώνη ασφαλείας στο αυτοκίνητο και το κράνος στο μηχανάκι ή στο ποδήλατο. Κι αν δούμε κάποιον και τα ξεχάσει δε μένει παρά να του το υπενθυμίσουμε.
Με εικόνες και φωτογραφίες σχετικά με τη συμπεριφορά στο δρόμο, που είχαν φέρει τα παιδιά,φτιάξαμε ένα ομαδικό κολάζ- αφίσα. Συγκεκριμένα,τα παιδιά έκοψαν και κόλλησαν σ’ ένα χαρτόνι τις εικόνες με τη σωστή οδική συμπεριφορά από τη μια μεριά και τη λανθασμένη από την άλλη και έγραψαν δίπλα στις εικόνες τα ανάλογα μηνύματα. Βάλαμε και τίτλο στην εργασία μας “Τα σωστά και τα λάθη στο δρόμο”,και δημιουργήσαμε μία αφίσα με την οποία στολίσαμε την τάξη μας. Στη συνέχεια,τα παιδιά ζωγράφισαν και έγραψαν με το δικό τους τρόπο μηνύματα σωστής οδικής συμπεριφοράς. Διαβάσαμε ΄τα παραμύθια: ”Καλώς τον κύριο Κ.Ο.Κ. και Η κυρία Κλο η Σοφερίνα” και τραγουδήσαμε το τραγούδι με τίτλο: “Προσοχή-Προσοχή”.
Το επάγγελμα του τροχονόμου ήταν το τελευταίο θέμα του ιστογράμματός μας. Ο κύριος Σφυρίχτρας, η κούκλα που μας είχε επισκεφτεί στην αρχή,ήρθε ξανά για να μας εξηγήσει αυτή τη φορά τη δουλειά του τροχονόμου. Μας έδειξε μέσα από εικόνες και φωτογραφίες, τα βασικά χαρακτηριστικά του και μας εξήγησε το ρόλο του και πόσο σημαντικός είναι. Αρχικά,παρατηρήσαμε την ειδική στολή που φοράει (το χρώμα της στολής,το καπέλο,τη σφυρίχτρα)και μάθαμε ότι τη φοράει για να τον ξεχωρίζουν οι πολίτες από τους άλλους ανθρώπους. Γνωρίσαμε την ιστορία του επαγγέλματος του τροχονόμου και πόσο αυτό έχει αλλάξει με τα χρόνια. Επίσης,μάθαμε ότι ανήκει σε μία υπηρεσία της αστυνομίας που ονομάζεται τροχαία και ο ρόλος του είναι να βρίσκεται στους δρόμους και να βοηθάει στην ασφαλή κυκλοφορία όλων: πεζών και οχημάτων. Είδαμε βασικές κινήσεις των χεριών του με τις οποίες δείχνει σε πεζούς και οδηγούς πώς να κινηθούν και τονίσαμε ότι πρέπει να υπακούμε στις εντολές του για την ασφάλειά μας,αλλιώς επιβάλλει πρόστιμο .Γνωρίσαμε και τον σχολικό τροχονόμο,ο οποίος ρυθμίζει την κυκλοφορία σε επικίνδυνα σημεία έξω από τα σχολεία για να φτάσουν τα παιδιά με ασφάλεια στον προορισμό τους. Μας φύλαγε για έκπληξη στο τέλος ένα παραμύθι με τίτλο “Η Κυρία Κλο η Σοφερίνα”, το οποίο και μας διάβασε.
Στα παιδιά έκανε μεγάλη εντύπωση το επάγγελμα του τροχονόμου και μέσω παντομίμας που έπαιξαν,έγιναν και αυτά τροχονόμοι. Εξέφρασαν την επιθυμία να παίξουν κι άλλα παιχνίδια σχετικά και αποφασίσαμε να παίξουμε μέσα στην τάξη μας ένα θεατρικό παιχνίδι με τίτλο “Κυκλοφορώ σωστά στο δρόμο”. Τα παιδιά χωρίστηκαν σε διάφορες ομάδες: οδηγοί, πεζοί, πινακίδες, φανάρια και τροχονόμοι και παρίσταναν ότι βρίσκονταν σε δρόμο της πόλης,όπου κινούνταν σύμφωνα με τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας. Αν κάποιος παραβίαζε τους κανόνες λάμβανε και το ανάλογο πρόστιμο από τον τροχονόμο. Τα παιδιά,μέσα από το συγκεκριμένο παιχνίδι,κατανόησαν με τρόπο βιωματικό,πόσο σημαντικό είναι να υπακούμε όλοι στον Κ.Ο.Κ. και πόσο εύκολο είναι, από ένα λάθος μας,να συμβεί κάποιο ατύχημα. Κατάλαβαν επίσης ότι ο τροχονόμος δεν είναι κάποιος που πρέπει να φοβόμαστε, επειδή επιβάλλει πρόστιμα,αλλά κάποιος που πρέπει να εμπιστευόμαστε,να υπακούμε και να σεβόμαστε,γιατί μας βοηθάει να κυκλοφορούμε στο δρόμο με ασφάλεια.
Η τελική μας εργασία ήταν η ομαδική κατασκευή μιας μακέτας”η πόλη μας”,η οποία κατασκευάστηκε κυρίως με άχρηστα και ανακυκλώσιμα υλικά. Χρησιμοποιήσαμε ως βάση, ένα κομμάτι γυψοσανίδας που υπήρχε στο πατάρι του νηπιαγωγείου. Πάνω σ’ αυτήν τα παιδιά ζωγράφισαν πάρκα, δρόμους, διαβάσεις και πλατείες. Έπειτα, κατασκεύασαν και κόλλησαν τα κτίρια ,χρησιμοποιώντας άδεια χάρτινα κουτιά από τρόφιμα και φάρμακα,τα δέντρα από ρολά χαρτιού υγείας και πλαστικά δεντράκια που έφεραν τα παιδιά από τούρτες γενεθλίων και τέλος τα φανάρια και τις πινακίδες σήμανσης,χρησιμοποιώντας καπάκια νερού,χαρτόνι, καλαμάκια και πλαστελίνη. Το αποτέλεσμα εντυπωσίασε όλους και ιδιαιτέρως τα παιδιά,τα οποία έφεραν αυτοκινητάκια και ανθρωπάκια σε στυλ playmobil, για να τα παίζουν στη μακέτα. Ένιωθαν μεγάλη ικανοποίηση γιατί έπαιζαν ένα παιχνίδι που είχαν κατασκευάσει τα ίδια.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η συγκεκριμένη εργασία ήταν μια ευχάριστη εμπειρία, τόσο για τα παιδιά και τους γονείς όσο και για μας τους εκπαιδευτικούς. Μέσω κυρίως του παιχνιδιού,τα παιδιά συνειδητοποίησαν τους κινδύνους της άγνοιας και της απροσεξίας στο δρόμο αλλά και τα οφέλη του σεβασμού και της τήρησης των κανόνων του κώδικα οδικής κυκλοφορίας. Κατανόησαν ότι το πιο σημαντικό απ’ όλα στην κυκλοφορία μας στους δρόμους είναι η προστασία της ζωής μας και των συνανθρώπων μας. Όλοι, μικροί- μεγάλοι, επικροτήσαμε τον τίτλο του προγράμματός μας, που έγινε και μήνυμα: ”Οδηγάμε και κυκλοφορούμε με τρόπο σωστό και προσεκτικό -Ζώνη,κράνος και Κ.Ο.Κ. τα πρώτα που πρέπει να έχουμε στο μυαλό. Ποιος δε θέλει τα παιδιά μας να υιοθετήσουν σωστά πρότυπα οδικής συμπεριφοράς ως πεζοί και μελλοντικοί οδηγοί αλλά και οι μεγάλοι να προβληματιστούν και να επαναπροσδιορίσουν τη στάση και τη συμπεριφορά τους στο δρόμο;
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Βασιλειάδου, Μ. (2006). Τα μέσα μεταφοράς στην ξηρά. Αθήνα: Λιβάνη.
Βρανάς, Ρ. (1990). Πρόσεχε στο παιχνίδι στο δρόμο και στο σπίτι. Αθήνα: ΔΩΡΙΚΟΣ.
Γρηγοριάδου - Σουρέλη, Γ. (2007). Δρόμο παίρνω δρόμο αφήνω. Αθήνα: Πατάκη.
Πιτσιδοπούλου, Ε. (2006). Καλώς τον Κύριο Κ.Ο.Κ. Αθήνα: Κέδρος.
Σαρή, Ζ. (1988). Η Κυρία Κλο η Σοφερίνα. Αθήνα:Πατάκη.
Donovan, G. (2004). Τα αγαπημένα μου οχήματα. Αθήνα: Σαββάλας.
Mantegazza, G. (2006). Μαθήματα κυκλοφοριακής αγωγής. Αθήνα: Σαββάλας.
